Towarzystwo Kulturalne Biecza i Regionu im. bpa Marcina Kromera

O Towarzystwie
Aktualności
Statut
Zarząd
Wydawnictwa
Projekty
Szpital Św. Ducha
O Bieczu
Galeria zdjęć
Kontakt

Biecz. Sztych G. Brauna i F. Hogenberga, 1617 r.

Informacje o Bieczu


Herb Biecza

Teren na którym dziś ulokowane jest miasto Biecz, był zamieszkiwany już w neolicie. Świadczą o tym znaleziska kamiennych narzędzi z jego okolicy. Podczas badań archeologicznych prowadzonych w latach 60 – tych XX wieku, stwierdzono istnienie osadnictwa kultury łużyckiej (ok. 1200 p.n. e.) zlokalizowanego w okolicy góry zamkowej. Odnaleziono tam ślady spalonego wału wraz z fragmentami ceramiki datowane na ten okres. W początkowych wiekach naszej ery, które na tych terenach obejmują okres wpływów rzymskich, przebiegały tędy istotne szlaki handlowe wiodące z południa na północ i ze wschodu na zachód. Świadczą o tym znaleziska monet rzymskich i bizantyjskich datowane na II-V w.n.e. Jest to okres formowania grodów, m.in. w Bieczu, Wietrznie, Lisowie i Trzcinicy, które weszły w skład państwa Wiślan. Obszar ten w IX w. na krótko został podbity i przyłączony do Wielkich Moraw. W okresie wczesnego średniowiecza nadal rozwijało się tu osadnictwo. Prawdopodobnie na wzgórzu zamkowym usytuowany był gród wraz z osadą służebną. Odkryto tam ślady chat z zachowanymi paleniskami i fragmenty ceramiki datowane na X i XI w. Fundamenty zamku odkryte na wzgórzu datuje się na XIII w.

Pierwsze wzmianki pisane o Bieczu pochodzą z XI w. W 1124 r. książe przemyski Włodzimierz, zajął kraj po Biecz. W 1184 r. Kazimierz Sprawiedliwy nadał dziesięciny z ziemi bieckiej dla kolegiaty św. Floriana w Krakowie.

W ciągu wieków w Bieczu istniały cztery zamki królewskie. Pierwszy najstarszy znajdował się na wschodnim cyplu miasta. Rozbudował go Władysław Łokietek, a po jego zniszczeniu w pożarze, w roku 1388 r. na tym miejscu św. Jadwiga Królowa ufundowała szpital dla ubogich wraz z kościołem św. Ducha. W tym czasie na zachodnim wzgórzu powstawał lub był rozbudowywany drugi zamek zwany zamkiem Jadwigi. Zburzono go z rozkazu króla Kazimierza Jagiellończyka w 1475 r. Wtedy kończono budowę trzeciego zamku w którym umieszczono sądy ziemskie i grodzkie. Czwarty zamek był na miejscu gdzie dziś jest klasztor i kościół św. Anny.

Biecz otrzymał prawa miejskie od Bolesława Wstydliwego ok. 1257 r. W 1363 r. Kazimierz Wielki potwierdził lokację miasta na prawie magdeburskim. Miasto w początkowych fazach rozwoju obwarowane było wałami. Murami obronnymi otoczono je prawdopodobnie w XIV w. Opasywały one miasto elipsą, wzmocnioną 17 basztami, z których do dziś zachowały się trzy. Wyloty głównych dróg prowadzących na wschód i zachód były zabezpieczone bramami obronnymi.

Okolice Biecza były zajmowane przez dobrze prosperujące osady wiejskie o charakterze rolniczym i hodowlanym. Stanowiły one dobra królewskie, szlacheckie lub kościelne. Oprócz rolnictwa i hodowli, które stanowiły podstawę utrzymania rozwijały się też pewne gałęzie rzemiosł m.in. sukiennictwo a później płóciennictwo. Dobrze rozwinięte było ciesielstwo, kowalstwo , kamieniarstwo i tkactwo. Okres świetności Biecza przypada na XVI w., miasto prężnie się rozwijało powstawały okazałe budowle, stanowiło centrum kulturalne, było ośrodkiem działalności malarzy, pisarzy i innych wybitnych twórców. Krzyżowały się w nim szlaki handlowe biegnące w różne części dzisiejszej Europy. Żywa była współpraca na szlaku węgierskim związanym z handlem i prawem składu wina. W Bieczu istniała również szkoła parafialna o dość wysokim poziomie nauczania. WXVI w. w Akademii Krakowskiej studiowało 112 bieczan, co stawia miasto na trzeciej pozycji, po Krakowie i Poznaniu, jeśli chodzi o liczbę studentów. Niestety kolejne wieki przynoszą upadek ośrodka. Pożary i zarazy pustoszą miasto, najazd szwedzki dokonuje kolejnych zniszczeń. Sytuacja ekonomiczno – gospodarcza sprawia, że Biecz podupada. Rozwijający się w XIX w. przemysł maszynowy zakończył działalność warsztatów rzemieślniczych. W tym czasie zaczął rozwijać się tu przemysł naftowy, który stworzył perspektywę rozwoju dla miasta. Pożar z początku XX w. zniszczył większość zabudowy rynku. Po II wojnie światowej, w której stosunku do innych miast Biecz mało ucierpiał, zaczęto organizować nowe instytucje. Powstało liceum ogólnokształcące, szkoła zawodowa, dokończono budowę domu kultury i zorganizowano bibliotekę miejską. Powstawały zakłady przemysłowe: odlewnia żeliwa, betoniarnia, zmodernizowano cegielnie, rozbudowano tartak i założono Wytwórnię Pieczywa Cukierniczego „Kasztelankę”. Pod koniec lat 90 – tych zakłady zaczęły podupadać. Dziś wiele z nich już nie istnieje.

Biecz jest dziś miasteczkiem turystycznym. Ze względu na swoje bardzo malownicze położenie i dobrze zachowane, wysokiej klasy zabytki architektoniczne stanowi cel wielu wycieczek polskich i zagranicznych. Funkcjonuje tutaj zorganizowane w latach 50 XX w. Muzeum Regionalne, z unikatową wystawą aptekarską, ekspozycjami poświęconymi rzemiosłom, instrumentom muzycznym, zabytkom archeologicznym związanym z dziejami miasta. Nad rynkiem, którego układ zabudowy zachował się od czasów historycznych, góruje renesansowa wieża ratuszowa. Monumentalna, gotycka kolegia pw. Bożego Ciała stanowi jeden z najpiękniejszych zabytków tego miasteczka. Obecnie prowadzone są również prace przy renowacji szpitala św. Ducha, którego fundatorką była św. Jadwiga Królowa. Jest to zabytek unikatowy w skali europejskiej. Na miejscu historycznego zamku dziś możemy podziwiać barokowy kościół św. Anny i zabudowania klasztorne OO. Reformatów. Dzięki swoim tradycjom związanym z handlem winem miasteczko może stanowić atrakcyjny punkt do powstania nastrojowych składów – piwnic z winem – co dodatkowo uatrakcyjni jego walory turystyczne.

źródło: Opracowanie własne

 

Strona korzysta z plików cookies (tzw. ciasteczek) w celach statystycznych. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do cookies w Twojej przeglądarce.
Towarzystwo Kulturalne Biecza i Regionu im. bpa Marcina Kromera. Wszelkie prawa zastrzeżone © www.towarzystwo-biecz.pl 2024